Leerorkest Amsterdam

Stichting Leerorkest Nederland staat voor gelijke kansen voor alle kinderen. Alle onze programma’s hebben een muzikale én een sociale component. Kinderen leren een instrument bespelen en doen dat vanaf de eerste les in een orkest. Dit vergroot hun gevoel van saamhorigheid, gelijkwaardigheid en zelfvertrouwen waardoor zij een betekenisvolle bijdrage leveren aan de maatschappij. Het Leerorkest is daarmee meer dan een aanbieder van muzieklessen; het vertegenwoordigt een culturele impuls voor de leerlingen en hun omgeving, voor de school, de wijk en de stad.

Het Leerorkest heeft twee hoofdprogramma’s voor kinderen:

• Binnenschoolse muziekeducatie voor alle basisschoolleerlingen van groep 3 t/m groep 8;
• Buitenschoolse talentprogramma’s voor leerlingen die meer willen met muziek.

Deze twee programma’s bestaan uit groepslessen, theorielessen, zanglessen, repetities en optredens in de eigen buurt in samenwerking met culturele partners en partners uit het sociale domein.

Binnenschools, onder schooltijd:

• Voortraject Leerorkest groep 3 en 4 in samenwerking met het Muziekcentrum Zuidoost
• Leerorkest groep 5 t/m groep 8 en zangles in samenwerking met Nieuw Vocaal Amsterdam
• Leerorkest V(S)O onderbouw

Buitenschools, na schooltijd:

• Wijktalentorkest, naschools 8-12 jaar
• Wijktalentorkest Next, naschools 11-15 jaar
• Popstudio Zuidoost, naschools 11-15 jaar
• Leerkoor, naschools 8-12 jaar
• Wijkkoor Bijlmer, volwassenen

Op een school met een leerorkest krijgen leerlingen van groep 5 tot en met 8 instrumentaal les op een symfonisch instrument en spelen zij meteen in orkestverband. De lessen worden tijdens schooltijd gegeven aan groepjes van maximaal negen leerlingen.

Naast deze groepslessen volgen de leerlingen klassikale theorielessen en nemen ze deel aan repetities en uitvoeringen, bijvoorbeeld in de gymzaal. Een team van professionele muziekdocenten verzorgt de wekelijkse lessen terwijl de professionele dirigent de repetities en uitvoeringen leidt. Tijdens uitvoeringen spelen de kinderen voor hun schoolgenoten en ouders.

Het Leerorkest leert kinderen niet alleen een instrument bespelen, binnen het curriculum wordt ook veel aandacht besteed aan sociaalpedagogische doelen zoals samenwerken, luisteren naar elkaar, jezelf uitdrukken en zelfstandigheid. Ook ontwikkelen kinderen hun creatief vermogen en verbreden zij hun horizon, waardoor hun kansen op actieve deelname in de maatschappij toenemen.

Het curriculum van het Leerorkest omvat 22 weken muziekonderwijs. Op de meeste scholen worden hier nog eens aansluitend tien weken zanglessen aan toegevoegd. Deze zanglessen worden verzorgd door onze samenwerkingspartner Nieuw Vocaal Amsterdam.

In 2024 hebben we met het Leerorkest, verdeeld over zeventien scholen binnen de stadsdelen Zuidoost, Nieuw West, Oost en Noord, duizenden kinderen bereikt.

Nieuw: een heel jaar instrumentoriëntatie en leerorkest vanaf groep 4

Het leerorkest binnenschools valt onder het basispakket met een eigen bijdrage per leerling voor 22 weken lessen Leerorkest of 32 weken inclusief zanglessen. Eén school heeft in 2024 extra lessen Leerorkest ingekocht.

Omdat we goed luisteren naar de wensen van scholen, kunnen we de vorm van het leerorkest zoveel mogelijk op maat maken. Zo bieden sommige scholen leerlingen een heel schooljaar lang de mogelijkheid om te kijken welk instrument het meest bij hen past. Na dat schooljaar kiezen ze dan definitief voor het instrument waarop ze willen spelen. Een andere school is in 2024 gestart met een leerorkest vanaf groep 4 in plaats van groep 5.

Leerorkest na schooltijd

Naast het binnenschoolse aanbod biedt het Leerorkest ook naschoolse instrumentale muziekeducatie in de vorm van wijktalentorkesten. In een wijktalentorkest krijgen leerlingen les in groepjes van maximaal negen leerlingen, volgen ze theorielessen en nemen ze deel aan repetities en uitvoeringen onder leiding van een professionele dirigent. De docenten spelen mee en ondersteunen de leerlingen in het orkest. Deze activiteiten vinden plaats over een periode van 32 weken per schooljaar en worden georganiseerd op of dichtbij de (leerorkest)scholen, zodat ze voor iedereen toegankelijk zijn.

In 2024 waren er vanuit het Leerorkest, in samenwerking met Muziekcentrum Zuidoost, de volgende orkesten/koren actief in de stadsdelen Zuidoost, Noord, Oost en Nieuw-West:

Wijktalentorkesten/koren

Zuidoost:

Klein Leerorkest

Wijktalentorkest Egoli

Wijktalentorkest Bijlmer

Wijktalentorkest Reigersbos*

Wijktalentorkest Next (vanaf 11 jaar)*

Popstudio Zuidoost (vanaf 12 jaar)

Lelyband (VO leerlingen)

Leerkoor Zuidoost i.s.m. Nieuw Vocaal Amsterdam

Wijkkoor Bijlmer (volwassenen)*

Noord:

Wijktalentorkest Noord

Oost:

Wijktalentorkest Indische Buurt

Wijkkoor Indische Buurt (volwassenen)

Leerkoor Indische Buurt

Nieuw West:

Wijktalentorkest Nieuw West

*= nieuw in 2024

Een wijktalentorkest is dé plek voor leerlingen om zich muzikaal en sociaal te ontwikkelen. Hier smeden zij een band met het instrument, de docent en hun medeorkestleden. In een wijktalentorkest komt het motto ‘Samenspelen, samenleven’ echt tot leven.

De uitvoeringen van de wijktalentorkesten vinden niet alleen plaats in de gymzaal van de school, maar ook in de wijk, bijvoorbeeld in het plaatselijke verzorgingshuis, tijdens buurtfestiviteiten of andere evenementen. Zo speelden leden van het wijktalentorkest Bijlmer al in het verzorgingshuis Garstkamp in Zuidoost en zelfs op het podium van de Opening Night van het Koninklijk Concertgebouworkest in het Nelson Mandelapark. Een wijktalentorkest is daarmee een verrijking voor de wijk.

Ook leerlingen die nog nooit een instrument hebben bespeeld, zijn welkom. Iedereen krijgt van het Instrumentendepot een instrument in bruikleen. Zo kunnen ze zich thuis verder ontwikkelen door zelfstandig te oefenen én leren ze verantwoordelijk met het instrument om te gaan.

Het wijktalentorkest bouwt voort op de binnenschoolse leerorkesten. Naast de wekelijkse orkestrepetities en lessen zijn er , in samenwerking met onze culturele én sociale partners, speciale projecten om kinderen extra kansen te geven zich verder te bekwamen op hun instrument en hun wereld te vergroten. Met deze culturele en sociale partners brengt het Leerorkest haar visie tot leven: muziek als een educatief en sociaal programma.

In 2020 is gestart met de ontwikkeling van sociaalpedagogisch beleid. Na de aanstelling van een sociaal werker in november 2023 en een symposium in november van datzelfde jaar, is dit beleid in 2024 verder doorontwikkeld. Zie verder onder ‘Sociaalpedagogische aanpak’